Difference between revisions of "Podstawy tworzenia napisów dla TED"
m (poprawiłam zapis dotyczący skrótów, który mógł wprowadzać tłumaczy w błąd) |
m (→Trzy zasady pomocnicze: Dodano wytłumaczenie zasad) |
||
Line 3: | Line 3: | ||
Nie tłumaczymy słowo w słowo! Zachowujemy treść, ale zmieniamy formę, by uzyskać prostotę, czytelność napisów dla odbiorcy i naturalność brzmienia w języku polskim. | Nie tłumaczymy słowo w słowo! Zachowujemy treść, ale zmieniamy formę, by uzyskać prostotę, czytelność napisów dla odbiorcy i naturalność brzmienia w języku polskim. | ||
− | == Trzy zasady pomocnicze == | + | ==Trzy zasady pomocnicze: Prędkość czytania== |
+ | Bardzo ważna jest prędkość czytania (liczba znaków na sekundę, które widz musi przeczytać). Tłumaczenie dłuższe niż oryginał może przekroczyć limit prędkości (czyli 21 znaków/s). W takim przypadku często wystarczy wydłużyć czas wyświetlania napisu. Jeśli to nie pomoże, należy dostosować tłumaczenie: | ||
'''1. Skracamy''' słowa, frazy i zdania, by odciążyć widza od czytania tekstu | '''1. Skracamy''' słowa, frazy i zdania, by odciążyć widza od czytania tekstu | ||
Line 9: | Line 10: | ||
'''2. Upraszczamy''' wypowiedzi prelegentów (jak najmniej przecinków w środku linijki, jak najmniej zdań złożonych i skomplikowanych konstrukcji), aby widz się w nich nie gubił | '''2. Upraszczamy''' wypowiedzi prelegentów (jak najmniej przecinków w środku linijki, jak najmniej zdań złożonych i skomplikowanych konstrukcji), aby widz się w nich nie gubił | ||
− | '''3. Wyrzucamy''' niepotrzebne słowa, powtórzenia, oczywistości, wypełniacze, synonimy | + | '''3. Wyrzucamy''' niepotrzebne słowa, powtórzenia, oczywistości, wypełniacze, synonimy |
+ | |||
+ | Więcej porad w tym krótkim [https://www.youtube.com/watch?v=QVz0XyEAbHU&index=8&list=PLuvL0OYxuPwxQbdq4W7TCQ7TBnW39cDRC poradniku wideo] i w tym [[How_to_Compress_Subtitles|artykule]] dotyczącym skracania napisów. | ||
== Można (i trzeba!) wyrzucać == | == Można (i trzeba!) wyrzucać == |
Revision as of 17:03, 20 February 2018
Contents
- 1 Złota zasada
- 2 Trzy zasady pomocnicze: Prędkość czytania
- 3 Można (i trzeba!) wyrzucać
- 4 Można (i trzeba!) zastępować długie, skomplikowane słowa i frazy krótkimi i prostymi
- 5 Aby osiągnąć większą prostotę i czytelność napisów można
- 6 Nie zostawiamy na końcu linijki
- 7 Uwagi ogólne
- 8 Po ukończeniu napisów należy
Złota zasada
Nie tłumaczymy słowo w słowo! Zachowujemy treść, ale zmieniamy formę, by uzyskać prostotę, czytelność napisów dla odbiorcy i naturalność brzmienia w języku polskim.
Trzy zasady pomocnicze: Prędkość czytania
Bardzo ważna jest prędkość czytania (liczba znaków na sekundę, które widz musi przeczytać). Tłumaczenie dłuższe niż oryginał może przekroczyć limit prędkości (czyli 21 znaków/s). W takim przypadku często wystarczy wydłużyć czas wyświetlania napisu. Jeśli to nie pomoże, należy dostosować tłumaczenie:
1. Skracamy słowa, frazy i zdania, by odciążyć widza od czytania tekstu
2. Upraszczamy wypowiedzi prelegentów (jak najmniej przecinków w środku linijki, jak najmniej zdań złożonych i skomplikowanych konstrukcji), aby widz się w nich nie gubił
3. Wyrzucamy niepotrzebne słowa, powtórzenia, oczywistości, wypełniacze, synonimy
Więcej porad w tym krótkim poradniku wideo i w tym artykule dotyczącym skracania napisów.
Można (i trzeba!) wyrzucać
- watę słowną z początków zdań: Musimy zdać sobie sprawę, że… , Pamiętajmy, że…, Spójrzmy na …, Mamy tutaj…, Zastanówmy się nad…, No więc… , A zatem…, Jak widać, …, Bo…, I…, Jednak…,
- występujące w środku zdania słowa typu: dość, właściwie, poniekąd, zazwyczaj, różne, rozmaite, odmienne (jeśli nie są absolutnie konieczne).
Można (i trzeba!) zastępować długie, skomplikowane słowa i frazy krótkimi i prostymi
Przykłady:
- ekstremalnie > bardzo,
- na temat > o
- w kreatywny sposób > twórczo
- opowie wam > opowie
- w kwestiach politycznych w naszym mieście > w polityce miejskiej
- w jaki sposób > jak
- zdaję sobie sprawę > wiem
Aby osiągnąć większą prostotę i czytelność napisów można
- przenosić słowa i frazy do wcześniejszego/późniejszego napisu, by dany napis tworzył spójną całość,
- łączyć dwie krótkie linijki w jedną dłuższą, dwukrotnie powtórzoną,
- dzielić długie, skomplikowane zdanie na 2-3 proste i krótkie.
Nie zostawiamy na końcu linijki
- przyimków (w, po, z) i zaimków względnych (który, że, gdy, gdzie),
- myślnika, średnika ani dwukropka (można podzielić zdanie i zastosować przecinek lub kropkę).
Uwagi ogólne
- Stosujemy cudzysłowy proste (""), nie drukarskie („”).
- Jako łącznik stosujemy myślnik (-), nie półpauzę (–) lub pauzę (—).
- (--) w języku angielskim funkcjonuje jak (…) w języku polskim.
- Zaimki małą literą: „opowiem wam”, a nie „opowiem Wam”.
- Prawidłowy zapis dziesięcioleci: lata 20. // w latach 70. // w połowie lat 30.
- Prawidłowy zapis wieków: XX wiek // XIV wiek (w napisach skróty rozpisujemy, żeby nie umknęły widzowi)
- Skrót tysiąca: tys.
Po ukończeniu napisów należy
- sprawdzić, czy nie ma literówek i błędów w interpunkcji,
- obejrzeć całość z napisami i skrócić napisy, które wyświetlają się za krótko, by widz zdążył je przeczytać,
- jeszcze raz obejrzeć i skrócić.